در خلال تبریکات مرسوم عیدانه که این روز ها زیاد به زبان می آوریم جمله ای وجود دارد که کمی تامل برانگیز است...
سلام علیکم. سال نو مبارک. صد سال به این سالها. هر روزتان نوروز. نوروزتان پیروز. خوب هستید؟
داشتم فکر می کردم مطلب امروز را چگونه و از کجا آغاز کنم که به یاد این جملات کوتاه و آشنا از دوست عزیزمان جناب فامیل دور افتادم. اما به شخصه یکی از جملات میانی را برای این روز ها نمی پسندم.
این "صد سال به این سال ها" که گفتی یعنی چه؟
جمله ای که معمولا در ایام عید زیاد می شنویم. یا شاید بهتر است بگویم می شنیدیم! چون با حال و روزی که دوست جدیدمان کرونا جان برایمان ساخته دیگر افراد مختلفی را نمی بینیم که جملاتی از این دست را از دهانشان بشنویم.
اما تا حالا با خود فکر کرده اید که معنی این جمله چیست؟ اصلا صد سال به این سالها یعنی چه؟ صد سال به کدام سال ها؟!
اولین معنی ای که از دوران طفولیت هنگام شنیدن این جمله به ذهنم متبادر می شد این بود: صد سال به این سالها اضافه شود. یعنی همواره باشیم. همینطور شاد و در کنار هم ( ان شا الله )
اما به تحریر درآوردن این رشته اقتضا می کرد که در این فقره مطمئن شوم. ( این همان دلیل مهمی است که شاهین کلانتری برای وبلاگ نویسی می آورد! ) لِذا مُصَدّع اوقات آشنای قدیمی، استاد همه چیز دان، گوگل کبیر شدم.
یک جمله و دو روایت
اتفاقا نیازی هم به جستجوی زیاد نبود. کافی بود همان چند پیوند اول را تورق بزنم تا به مقصودم برسم. در باب مفهوم جمله مذکور، دو روایت نقل شده که مستوجب اختلاف در میان علماست:
روایت اول تا حدودی به فکر این بنده شباهت دارد. این روایت می گوید "صد سال دیگر هم مانند این سال ها بیاید تا ما آن را جشن بگیریم"
اما روایت دوم نه تنها از نظر خوانش و معنی، بلکه از نظر نوشتاری هم حرفی اضافه دارد. در این روایت جمله تغییر کرده و به "صد سال به (از) این سالها" مبدل می گردد.
در اینجا کلمه "به" به معنای "بهتر" آمده. در واقع این روایت نسبت به روایت قبلی پا را یک گام فرا تر گذاشته و "صد سال بهتر از سالهای گذشته" را برای شخص آرزومند است.
صد سال به کدام سال ها؟!
اگر انتهای بند اول را با دقت خوانده باشید، احتمالا متوجه شده اید که گفتم این جمله را مناسب حال این روز ها نمی دانم. اکنون که معنی این جمله را می دانیم، حکما دلیل این حرفم نیز برایتان روشن شده.
صد سال به کدام سال ها؟ به همین سال ها؟!! مخصوصا این سال های اخیر! نمی خواهم نمک بر زخمتان بپاشم اما: سیل... زلزله... هواپیما... گرانی... و این کرونا هم که دیگر شده گوژ بالا گوژ!
یک نفر می خواست به تلافی کاری که یک خَیّر برایش انجام داده بود دعایش کند. به او گفت: خدا عمرت دهد. مرد خَیّر ابروانش را در هم کشید و جواب داد: چرا نفرین می کنی؟! همین مقدارش هم از سرم زیاد است!
البته همه این ها در صورتی است که روایت اول را در نظر بگیریم. شاید بهتر بود آن مرد (یا زن) به جای عمر بیشتر، خِیر یا عمر با عزت آرزو می کرد. کیفیت مهم است، نه کمیت!
پس اگر به جای "صد سال به این سال ها" بگوییم "صد سال به از این سال ها" به نظرم "به" تر است (:
